> Badania > Jak pandemia wpłynęła na uczucie wstrętu u kobiet

Komunikat pyłkowy

Kraków, na dzień: 10.04.2024 r.

taksonstężenieprognoza
brzoza
wierzba
jesion
trawy
alternaria
cladosporium

Sprawdź szczegóły

Komunikat opracowany przez Krakowską Stację Monitoringu Aerobiologicznego przy Zakładzie Alergologii Klinicznej i Środowiskowej UJCM.

stężenie
niskie średnie
wysokie bardzo wysokie

Komunikat pyłkowy

Kraków, na dzień: 10.04.2024 r.

taksonstężenieprognoza
brzoza
wierzba
jesion
trawy
alternaria
cladosporium

Sprawdź szczegóły

Komunikat opracowany przez Krakowską Stację Monitoringu Aerobiologicznego przy Zakładzie Alergologii Klinicznej i Środowiskowej UJCM.

stężenie
niskie średnie
wysokie bardzo wysokie

Jakość powietrza

Jak pandemia wpłynęła na uczucie wstrętu u kobiet

Fot. Freepik

Zakłada się, że uczucie wstrętu stanowi mechanizm, który powinien chronić nas przed zetknięciem się ze źródłem infekcji, a co za tym idzie – zakażeniem. Wzmożony wstręt powinny odczuwać osoby szczególnie w sytuacji, gdy są narażone na zachorowanie, jakkolwiek weryfikacja tego założenia jest dość skomplikowana.

Wcześniejsze badania porównywały nasilenie wstrętu w populacjach różniących się ryzykiem zakażenia patogenami – powszechnością występowania chorób zakaźnych. Badania te nie uwzględniały jednak wielu kulturowych różnic pomiędzy populacjami. To, co nas obrzydza często dyktowane jest kulturowymi normami odnośnie do tego, co jest czyste, a co nieczyste, zwyczajami i kulinarnymi tradycjami.   

Z oczywistych powodów etycznych nie można zaplanować eksperymentu naukowego, w którym grupę badanych narażano by na zwiększoną ekspozycję na patogeny.

Od grudnia 2019 r. pandemia COVID-19 szybko rozprzestrzeniła się na cały świat, dramatycznie zwiększając narażenie na patogeny w wielu krajach. Zmiana w rozpowszechnieniu patogenów w środowisku stworzyła unikalne warunki do badania związku między poziomem wstrętu a narażeniem na patogeny w obrębie jednej populacji. Jeśli wstręt rzeczywiście służy jako pierwsza linia obrony przed patogenami, ludzie powinni wykazywać większy wstręt do patogenów podczas pandemii niż w okresie mniejszego narażania na infekcje.

Grupa naukowców z Zakładu Zdrowia i Środowiska, Instytutu Zdrowia Publicznego przeanalizowała, czy pandemia COVID-19 wpłynęła na wzmożone odczuwanie wstrętu. Jeszcze przed pandemią w 2017 r., przebadano poziom wstrętu wśród 984 polskich kobiet. Po wybuchu pandemii, korzystając z tych samych narzędzi przebadali kolejne 633 kobiet.

W okresie pandemii COVID-19 badane uzyskały wyższe wyniki w skali mierzącej wrażliwość na skażenia oraz silniej reagowały obrzydzeniem na zdjęcia przedstawiające źródła potencjalnych infekcji, np. otwartych, ropiejących ran. W porównaniu do przebadanych przed pandemią, wzmogło się u nich uczucie wstrętu wobec potencjalnych źródeł patogenów.

Co ciekawe, w przypadku wstrętu moralnego, związanego z obrzydzeniem wywołanym łamaniem norm społecznych, takim jak kradzieże czy oszustwa, zaobserwowano odwrotną zależność. Kobiety w okresie pandemii mniej brzydziły zachowania naruszające normy społeczne.

Wybuch pandemii COVID-19 umożliwił porównanie poziomu wstrętu w dwóch grupach kobiet z tej samej populacji, charakteryzujących się podobnymi cechami demograficznymi, w dwóch nieodległych punktach czasowych różniących się znacząco narażeniem na patogeny. Otrzymane wyniki, wskazujące na mocniej odczuwany wstręt podczas pandemii COVID-19 w porównaniu z okresem przed pandemią, potwierdzają założenie, że wstręt ewoluował, aby służyć jako forma ochrony przed patogenami.

Pełna wersja publikacji: Miłkowska, K., Galbarczyk, A., Mijas, M., & Jasienska, G. (2021). Disgust sensitivity among women during the COVID-19 outbreak. Frontiers in Psychology, 12, 844. Artykuł został wyróżniony nagrodą Editor’s Choice Award for Evolutionary Psychology czasopisma Frontiers in Psychology.

AUTORZY


Karolina Miłkowska (doktorantka), dr Andrzej Galbarczyk, Zakład Zdrowia i Środowiska, Wydział Nauk o Zdrowiu UJ CM

  24 czerwca 2021

Czy awans społeczny może zmniejszyć ryzyko sercowo-naczyniowe?

5 grudnia 2022

Ta niejednoznaczność dotyczy choćby szacowania całkowitego ryzyka wystąpienia...

Więcej »

Analiza twitterowej debaty o obowiązku szczepień na COVID-19

26 lipca 2022

Wysiłki Polski w walce z COVID-19 utrudnione były przez powszechność...

Więcej »

Wyniki pierwszych w Polsce badań dotyczących zależności między dietą a ryzykiem zachorowania na COVID-19

22 lutego 2022

Wiele składników pokarmowych odgrywa kluczową rolę we wspieraniu...

Więcej »

Komunikat pyłkowy

Kraków, na dzień: 10.04.2024 r.

taksonstężenieprognoza
brzoza
wierzba
jesion
trawy
alternaria
cladosporium

Sprawdź szczegóły

Komunikat opracowany przez Krakowską Stację Monitoringu Aerobiologicznego przy Zakładzie Alergologii Klinicznej i Środowiskowej UJCM.

stężenie
niskie średnie
wysokie bardzo wysokie

Komunikat pyłkowy

Kraków, na dzień: 10.04.2024 r.

taksonstężenieprognoza
brzoza
wierzba
jesion
trawy
alternaria
cladosporium

Sprawdź szczegóły

Komunikat opracowany przez Krakowską Stację Monitoringu Aerobiologicznego przy Zakładzie Alergologii Klinicznej i Środowiskowej UJCM.

stężenie
niskie średnie
wysokie bardzo wysokie

Jakość powietrza

Uniwerytet Jagielloński - Collegium Medicum
Po Prostu Nauka

© Uniwersytet Jagielloński - Collegium Medicum
Uniwerytet Jagielloński - Collegium Medicum
Po Prostu Nauka

© Uniwersytet Jagielloński - Collegium Medicum
Po Prostu Nauka
© Uniwersytet Jagielloński - Collegium Medicum
© UJ Collegium Medicum