Popularne

Komunikat pyłkowy

Kraków, na dzień: 13.11.2024 r.

takson	stężenie	prognoza

Sprawdź szczegóły

Komunikat opracowany przez Krakowską Stację Monitoringu Aerobiologicznego przy Zakładzie Alergologii Klinicznej i Środowiskowej UJCM.

stężenie
niskie	średnie
wysokie	bardzo wysokie

Komunikat pyłkowy

Kraków, na dzień: 13.11.2024 r.

takson	stężenie	prognoza

Sprawdź szczegóły

Komunikat opracowany przez Krakowską Stację Monitoringu Aerobiologicznego przy Zakładzie Alergologii Klinicznej i Środowiskowej UJCM.

stężenie
niskie	średnie
wysokie	bardzo wysokie

Jakość powietrza

Internet prawdę ci powie?

Internet jest dziś jednym z głównych źródeł informacji dotyczących zdrowia i chorób. Jednak korzystanie z informacji dostępnych w sieci wiąże się z wieloma zagrożeniami, zwłaszcza w przypadku nieprzygotowanych użytkowników. Rosnące wykorzystanie zasobów internetowych do zdobywania informacji zdrowotnych przyczyniło się do sformułowania koncepcji kompetencji e‑zdrowotnych.

Podobnie jak w przypadku kompetencji zdrowotnych (których pierwsze definicje opublikowano jeszcze w latach 70. XX wieku), pojęcie kompetencji e-zdrowotnych ogniskuje się na zdolności znajdowania i wykorzystania informacji dotyczących zdrowia, z tym, że zdobywanych w Internecie. Opracowanie pierwszej koncepcji kompetencji e-zdrowotnych przypisuje się dwóm kanadyjskim badaczom, Cameronowi Normanowi i Harveyowi Skinnerowi. W 2006 roku w czasopiśmie Journal of Medical Internet Research zaproponowali oni definicję kompetencji e‑zdrowotnych [1].

Jeszcze w tym samym roku opublikowali oni także wyniki oceny poziomu tych kompetencji w grupie młodzieży uczęszczającej do szkół średnich. Dokonali tego przy pomocy narzędzia nazwanego Skalą Kompetencji e‑Zdrowotnych w skrócie eHEALS (eHealth Literacy Scale) [2]. Od tego czasu skalę eHEALS stosowano wielokrotnie do oceny kompetencji e-zdrowotnych w różnorodnych grupach użytkowników Internetu. Została ona także przetłumaczona i zaadoptowana kulturowo do wielu różnych języków. Niewątpliwy sukces polegający na powszechnym wykorzystywaniu tego narzędzia w różnych krajach wynikał z prostoty skali i możliwości szybkiej oceny zdolności i gotowości potencjalnych użytkowników do posługiwania się zasobami e‑zdrowotnymi.

Do tej pory nie była dostępna polskojęzyczna wersja skali eHEALS. Dzięki staraniom pracowników Zakładu Promocji Zdrowia Instytutu Zdrowia Publicznego UJ CM brak ten został uzupełniony w postaci Pl-eHEALS (Polish eHealth Literacy Scale) [3]. Dodatkowo w dwóch populacjach ocenie poddano trafność i wiarygodność Pl-eHEALS. Ocena została przeprowadzona na reprezentatywnej próbie kobiet w wieku 18-35 lat (sondaż online) oraz wśród osób dorosłych w wieku co najmniej 50 lat (sondaż przeprowadzony telefonicznie). Przeprowadzona ocena wykazała przydatność Pl-eHEALS do oceny kompetencji zdrowotnych w różnych grupach polskiego społeczeństwa.

Artykuł zawierający wyniki oceny trafności i wiarygodności skali oraz pełną wersję kwestionariusza Pl-eHEALS w otwartym dostępie znaleźć można tu: Mariusz Duplaga, Karolina Sobecka, Sylwia Wójcik, The Reliability and Validity of the Telephone-Based and Online Polish eHealth Literacy Scale Based on Two Nationally Representative Samples, International Journal of Environmental Research and Public Health, 2019 Sep 3;16(17). pii: E3216

AUTOR STRESZCZENIA

dr hab. Mariusz Duplaga, kierownik Zakładu Promocji Zdrowia WNZ UJ CM

LITERATURA

[1] Norman, C.D.; A Skinner, H.; Ronson, B.; Simms, M. eHealth Literacy: Essential Skills for Consumer Health in a Networked World. J. Med. Internet Res. 2006, 8, e9.

[2] Norman, C.D.; Skinner, H.A. eHEALS: The eHealth literacy scale. J. Med. Internet Res. 2006, 8, e27.

[3] Duplaga, M., Sobecka, K., & Wójcik, S. The Reliability and Validity of the Telephone-Based and Online Polish eHealth Literacy Scale Based on Two Nationally Representative Samples. Int J Environ Res Pub H 2019; 16(17): 3216.

ŹRÓDŁO

blog Instytutu Zdrowia Publicznego WNZ UJ CM