Publikacje

Rok 2019 miesiąc: maj

Przyczyny choroby Leśniowskiego-Crohna (CD) są niejasne, jednak wzrasta częstość zachorowań i obniża się wiek zapadalności. Rola grzybów Candida w przebiegu CD oraz wpływ leczenia (żywieniowe i biologiczne) na kolonizację przewodu pokarmowego są nieznane.

U pacjentów stwierdzono zmniejszenie ilości grzybów – znacząco u leczonych biologicznie.

Duża ilość Candida u pacjentów nowo rozpoznanych oraz z bardzo wysoką aktywnością choroby może być wynikiem długotrwałego procesu chorobowego lub przemawiać za udziałem grzybów w patogenezie. Możliwe, że obniżenie ilości grzybów jest wskaźnikiem zdrowienia i poprawy roli obronnej bariery śluzówkowej.

Dokonano analizy DNA z kości 15 osób pochowanych ok. 5 tys. lat temu w zbiorowym grobie w Koszycach. Na wszystkich czaszkach widoczne są ślady brutalnych ciosów zadawanych osobom, które nie mogły się bronić. Pochowani stanowili wielopokoleniową, rozszerzoną rodzinę, w której mężczyźni byli blisko spokrewnieni, a kobiety pochodziły z innych grup rodowych. Zmarli posiadali brązowe oczy, ciemne włosy i śniadą karnację. Analizowane genotypy stanowią relikt neolitycznej puli genetycznej, która następnie w początkach epoki brązu zaczęła podlegać zmianom na wskutek migracji ludności stepowej.

W badaniu porównano wyniki FFR (cząstkowej rezerwy przepływu wieńcowego) uzyskiwane przez podanie adenozyny we wlewie dożylnym przez żyłę udową i żyłę w dole łokciowym. Uzyskano praktycznie identyczne wyniki wartości FFR, z bardzo silną korelacją. Zwracał jedynie uwagę czas do osiągnięcia maksymalnej hyperemii, dłuższy w przypadku wlewu adenozyny do żyły dołu łokciowego. Badanie ma zatem bardzo praktyczny aspekt a na jego podstawie praktycznie zaniechano dożylnych wlewów adenozyny z żyły udowej w pracowniach hemodynamiki Instytutu Kardiologii UJ CM w Krakowie.

Celem badania była ocena związku pomiędzy nierównościami społeczno-ekonomicznymi (GINI) charakteryzującymi kraj zamieszkania we wczesnym okresie życia (0-4lat) a przejawianiem i/lub doświadczaniem przemocy rówieśniczej (bullyingu) przez nastolatków.

Wykorzystano dane z międzynarodowych badań sondażowych – Health Behavior in School-aged Children (HBSC) pochodzące od 874203 nastolatków w wieku 11-15 lat z 40 krajów Europy i Ameryki Północnej oraz dane. Wyniki pokazały, że doświadczanie przemocy rówieśniczej u nastolatków jest związane z mieszkaniem we wczesnym okresie ich życia w kraju o dużych nierównościach społeczno-ekonomicznych. Narażenie takie może wpływać na indywidualne procesy rozwojowe, które z kolei mogą powodować, że dzieci te w późniejszym okresie dorastania częściej stają się ofiarami przemocy rówieśniczej.

Elektrokardiografia (EKG) pozostaje głównym narzędziem w diagnostyce i stratyfikacji ryzyka u chorych z ostrymi zespołami wieńcowymi, w tym z ostrym zawałem serca bez uniesienia odcinka ST (NSTEMI). Szacuje się, że u ok. 25% pacjentów z NSTEMI stwierdza się w koronarografii ostrą okluzję (TO) tętnicy wieńcowej odpowiedzialnej za zawał (tzw. tętnicy dozawałowej). Ostatnio opisano nowe zmiany elektrokardiograficzne, tzw. ekwiwalenty STEMI (tj. zespół de Wintera, fala N opóźnionej aktywacji, „niestabilność” załamka T w odprowadzeniach przedsercowych oraz cechy zawału ściany dolno-podstawnej serca), które mogą wskazywać na niedokrwienie mięśnia sercowego związane z TO tętnicy dozawałowej. W badaniu wykonanym w Klinice Choroby Wieńcowej i Niewydolności Serca Instytutu Kardiologii UJ CM oceniano wartość predykcyjną ekwiwalentów STEMI, w porównaniu do klasycznych zmian niedokrwiennych (tj. obniżenia odcinka ST i nieprawidłowości załamka T), w rozpoznawaniu TO u chorych z NSTEMI kierowanych do wczesnego (<24 h) leczenia inwazyjnego [1]. Wykazano istotny związek między występowaniem ekwiwalentów STEMI a TO tętnicy dozawałowej. Jednakże, w porównaniu do klasycznych zmian niedokrwiennych, ekwiwalenty STEMI nie miały istotnej przewagi w predykcji TO tętnicy dozawałowej u chorych z NSTEMI.

Badanie przeprowadzone na próbie 2614 młodych dorosłych w wieku 18-35 lat dowodzi, że związek między nasileniem wczesnej traumy i doświadczeniami podobnymi do psychotycznych (PLEs) jest mediowany przez ciąg złożony z połączonych ze sobą zniekształceń poznawczych, objawów depresyjnych oraz odporności psychicznej zwanej też rezyliencją. Włączenie powyższych mediatorów zwiększa z 11% do 33% wyjaśnianą w modelu wariancję. Wyniki te sugerują zasadność interwencji wzmacniających rezyliencję w celu zminimalizowania nasilenia psychopatologii depresyjnej i psychotycznej.

Jako mediatory związku wczesnej traumy z objawami depresyjnymi przyjęto wybrane zniekształcenia poznawcze oraz rezyliencję. Po przebadaniu 2218 osób w wieku 18-35 lat stwierdzono istotny pośredni wpływ wczesnej traumy na nasilenie objawów depresyjnych poprzez  włączone mediatory. Doświadczenia traumatyczne przewidywały większe nasilenie objawów depresji skorelowane z większym nasileniem zniekształceń myślenia oraz niższym poziomem rezyliencji. Badane mediatory okazały się ważnymi, ale nie wyłącznymi mechanizmami związku między traumą a objawami depresyjnymi.

W publikacji Correlation between quantitative assessment of contrast enhancement in contrast-enhanced spectral mammography (CESM) and histopathology—preliminary results przedstawiono wstępną ocenę zależności pomiędzy wynikami spektralnej mammografii z wzmocnieniem kontrastowym (CESM) i obrazami histoptalogicznymi zmian w piersiach. Wykazano istotną korelację pomiędzy stopniem wzmocnienia kontrastowego i cechami histologicznej złośliwości zmian w piersiach. Wstępne obserwacje wskazują, że ilościowa analiza poziomu wzmocnienia w CESM może być pomocna w ocenie charakteru zmian diagnozowanych w piersiach.

Celem pracy było zbadanie wpływu lepkości polimeru oraz zawartości wody niezamarzającej NFW (non-freezing bound water), silnie związanej w matrycach mieszanin dwuskładnikowych hydroksypropylometylo celulozy (HPMC) oraz hydroksypropylo celulozy (HPC), na stabilność kwasu acetylosalicylowego (ASA). Zawartości NFW badano przy użyciu różnicowej kalorymetrii skaningowej (DSC). Hydrolityczny rozkład ASA, któremu towarzyszył proporcjonalny wzrost zawartości kwasu salicylowego, badano za pomocą spektrofotometrii UV-Vis.

Zarówno czynniki genetyczne, jak i środowiskowe przyczyniają się do zapoczątkowania, progresji i rozwoju raka pęcherza moczowego. Mężczyźni bardziej niż kobiety są narażeni na zachorowanie na raka pęcherza moczowego. Chociaż pęcherz moczowy nie jest uważany za organ płciowy, ma potencjał reagowania na sygnały androgenowe. Mechanizmy odpowiedzialne za różnice płciowe pozostają niewyjaśnione. Celem niniejszego badania było wyjaśnienie, czy progresja raka pęcherza moczowego u mężczyzn zależy od sygnalizacji androgen /AR. Badania przeprowadzono na ludzkich liniach komórkowych raka pęcherza moczowego: HCV29, T24, HT1376 i HTB9. Zauważyliśmy, że linie komórkowe pęcherza wyprowadzone od mężczyzn wykazywały zróżnicowaną ekspresję receptora androgenowego i inaczej reagowały na stymulację androgenem. Wykorzystując klasyfikację molekularną w modelach linii komórkowych raka pęcherza moczowego, stwierdziliśmy, że HCV29 i rak przejściowo komórkowy T24 miały wyższe poziomy ekspresji AR w porównaniu z liniami komórek nowotworowych o wysokim stopniu złośliwości lub inwazyjnymi mięśniami. Dodatkowo inkubacja z DHT znacząco zwiększyła ekspresję AR w linii komórek pęcherza moczowego HCV29. Zaobserwowaliśmy również aktywację szlaku sygnałowego Akt /GSK-3β za pośrednictwem DHT, która odgrywa główną rolę w progresji nowotworu. Przedstawione wyniki pokazują też, że sygnalizacja androgen /AR jest zaangażowana w fosforylację eIF4E, co może promować przejście epitelialno-mezenchymalne (EMT). Aktywacja genomowej i niegenomowej sygnalizacji androgen /AR prawdopodobnie nie jest czynnikiem napędzającym transformację onkogenną pęcherza u mężczyzn, ale jest głównym czynnikiem postępu tych nowotworów. Dlatego sygnalizacja AR aktywowana androgenem wydaje się być atrakcyjnym celem regulacyjnym dla hamowania lub zapobiegania występowaniu raka pęcherza moczowego u mężczyzn.

Pomiary stężenia alergennego pyłku są prowadzone standardowo na wysokości 15-20 m n.p.g., aczkolwiek pacjent wdycha powietrze na poziomie do 2 m. W najnowszym, wieloośrodkowym badaniu oparto się na danych pyłkowych z 59 aparatów pomiarowych z 25 stacji, głównie w Europie, ale także w Ameryce Północnej i Australii. Stwierdzono wyższe stężenia pyłku na poziomie gruntu, niż w próbach zbieranych z wyżej położonych aparatów, jednak wartości dla tzw. stacji dolnych (< 10 m n.p.g.) były bardzo zróżnicowane. Stężenia pyłku mierzone powyżej 10 m n.p.g., czyli ponad granicą tzw. nosa pacjenta są reprezentatywne dla pomiarów w pobliżu gruntu i stanowią podstawę do opracowywania komunikatów dla osób uczulonych.

Przedmiotem badań była ocena przydatności nowej metody do jednoczesnej analizy szybkości rozpuszczania (uwalniania) substancji leczniczej w środowisku przewodu pokarmowego oraz przenikania substancji leczniczej przez błony biologiczne w warunkach in vitro. Prototyp testu opracowano w University of Southern Denmark. Analizę wykonano dla modelowej trudno rozpuszczalnej substancji leczniczej o nazwie tadalafil. W celu poprawy jej rozpuszczalności i zwiększenia szybkości wchłaniania z przewodu pokarmowego, formę fizyczną tadalafilu modyfikowano w procesach technologicznych, takich jak np. liofilizacja i mielenie. Wykazano dobrą korelację wyników badań uzyskanych w warunkach in vitro przy zastosowaniu nowego testu z parametrami farmakokinetycznymi wyznaczonymi w warunkach in vivo w modelu szczurzym. Pozytywne wyniki wstępnych analiz wskazują, że prototyp może stanowić pomocne narzędzie, które w przyszłości ułatwi opracowanie nowych form leków.

Na podstawie przeglądu 7.207 artykułów odnoszących się do przemocy lub zaniedbania osób starszych (PubMed, Web of Science, CINAHL), opublikowanych od 1 stycznia 1990 do lutego 2019, wyłoniono 63 opracowania poświęcone zjawisku zaniedbania osób starszych i roli opiekuna w zapewnieniu realizacji odczuwanych potrzeb. Przyjmując jako podstawę teoretyczną klasyczną teorię potrzeb A. Maslowa, wypracowano model pozwalający na przypisanie każdej z hierarchicznie układających się potrzeb określonych wskaźników zaniedbania osób starszych, wskazując także na konsekwencje zdrowotne i psychospołeczne ich niespełnienia. Najwięcej badań koncentruje się na poziomie potrzeb podstawowych (potrzeby fizjologiczne i poczucia bezpieczeństwa) wyróżniając szereg wskaźników związanych z codziennym funkcjonowaniem osoby starszej, niespełnieniem podstawowych warunków środowiskowych oraz na konsekwencjach w postaci zaniedbanego wyglądu i ciała, a także niskiej samoocenie stanu zdrowia i występowaniu chorób przewlekłych.
Na poziomie potrzeb wyższego stopnia (psychospołecznych, związanych z poczuciem własnej wartości, poczuciem przynależności i miłości) wskazywano na m.in. na rolę takich wskaźników zaniedbania osób starszych jak samotność, izolacja społeczna, ignorowanie osoby starszej, brak relacji z rewnymi, przyjaciółmi, brak wspólnej aktywności w czasie wolnym, co w konsekwencji prowadzić może do zaburzeń w zdrowiu psychicznym w postaci depresji, obniżenia funkcji poznawczych, innych zaburzeń psychicznych. W żadnym z analizowanych wskaźników nie znaleziono potwierdzenia możliwości zrealizowania przez osobę starszą najwyższej potrzeby tj. pełnego samospełnienia, co może świadczyć o braku holistycznego podejścia przez opiekunów do sprawowanej opieki wobec osoby starszej.

Czy w schizofrenii mózg inaczej przetwarza humor? Badani oceniali zrozumiałość i śmieszność historyjek i rysunków (dowcipnych, neutralnych i absurdalnych). Osoby chorujące częściej niż zdrowe wskazywały na niezrozumiałość zabawnych a zrozumiałość absurdalnych bodźców. Ponadto bodźce absurdalne i neutralne były wg nich śmieszniejsze. Zapis EEG wykazał u nich silniejszą aktywację rejonów czołowych, skroniowych i ciemieniowych lewej półkuli przy niższej aktywacji prawej półkuli niż u zdrowych.

U pacjentów z kardiomiopatią rozstrzeniową (ang. DCM) wykonaliśmy pomiary ECHO wyjściowo, po 3- i 12-mies. SI=wym. poprzeczny (ang. tLVd)/podłużny (ang. lLVd) lewej komory. W czasie obserwacji SI oraz tLVd rosło w grupie LVRR+ i malało w LVRR-. Nie zaobserwowaliśmy istotnych zmian lLVd, a SI istotnie korelował jedynie z sLVd. Co więcej, SI z 3mies. był istotnym predyktorem LVRR. Podsumowując, najbardziej decydujący wpływ na wartość SI ma sLVd. Wystąpienie LVRR nie zawsze jest związane poprawą SI. SI, jako predyktor LVRR, może być istotnym elementem badania ECHO u pacjentów z DCM.

W prezentowanej pracy wykazano przeciwmiażdżycowy potencjał receptorów dla wolnych kwasów tłuszczowych FFAR1 i FFAR4 (redukcja powierzchni blaszki o 35%). Ich aktywacja wywołała ponadto spadek ilości makrofagów w blaszkach o 20%. Morfometria immunohistochemiczna pozwoliła na przypisanie tej zmiany do ich pro-zapalnego fenotypu (M1), jednocześnie pula komórek pro-rezolucyjnego fenotypu M2 pozostała niezmieniona. Uzyskane wyniki dostarczają dowodów, że strategia oparta na promowaniu alternatywnej aktywacji makrofagów może stanowić nowe podejście w farmakoterapii miażdżycy.

Dążenie do zapewnienia dziecku w trakcie hospitalizacji wysokiej jakości opieki pielęgniarskiej wymaga uwzględnienia jego problemów zdrowotnych i rozwojowych oraz uwarunkowań rodzinnych. Dla pacjenta i jego rodziców/rodziny jakość usług medycznych oznacza przede wszystkim poczucie satysfakcji z opieki.

Celem badania była ocena uwarunkowań satysfakcji rodziców z opieki pielęgniarskiej
w oddziałach pediatrycznych. Badanie objęło 336 rodziców dzieci hospitalizowanych
w oddziałach pediatrycznych i zostało oparte na kwestionariuszu „EMPHATIC”, znormalizowanym i dostosowanym do warunków polskich.

Średnia ocena ogólnej satysfakcji rodziców z opieki wyniosła 4.19 punktu. Najwyższą średnią ocenę (4.38 pkt.) uzyskano dla kryterium głównego „III. Dostępność”, najniższe średnie oceny (4.11 pkt.) uzyskano dla dwóch kryteriów głównych „II. Opieka i leczenie” oraz „IV. Uczestnictwo/Udział rodziców”. Istotnie statystycznie niższy poziom zadowolenia z opieki pielęgniarskiej wykazali rodzice dzieci poniżej 6. roku życia, przyjmowanych w trybie nagłym, z rozpoznaniem stanu po urazie, a także rodzice z wyższym poziomem wykształcenia. Rodzaj oddziału, czas hospitalizacji oraz płeć i wiek rodziców nie miały wpływu na satysfakcję z opieki pielęgniarskiej

Leki sieroce stosowane w terapii schorzeń onkologicznych stanowiły najliczniejszą grupę wśród leków sierocych w 2017 (38%) oraz miały większe szanse na refundację w porównaniu do pozostałych grup leków sierocych (np. dotyczących rzadkich schorzeń metabolicznych). Odsetek refundowanych leków sierocych wahał się od 6% na Łotwie do 27% w Polsce wśród wszystkich krajów członkowskich Unii Europejskiej z Europy wschodniej i co szczególnie ciekawe, nie był skorelowany z Produktem Krajowym Brutto per capita dla poszczególnych analizowanych krajów. W ramach badania stwierdzono ze zgodność w refundacji poszczególnych leków była największa pomiędzy Estonią i Litwą a najmniejsza pomiędzy Estonią i Łotwą; w Czechach, na Litwie oraz na Słowacji warunkowa autoryzacja przez EMA (European Medicines Agency) obniżała szanse leku na uzyskanie finansowania.