Publikacje

Rok 2021 miesiąc: listopad

Wśród różnych przyczyn zakrzepów, występujących w układzie żył i tętnic u człowieka istotną rolę odgrywa obecność autoprzeciwciał skierowanych przeciwko komplekson białek i ujemnie naładowanych fosfolipidów. Nazywamy je przeciwciałami antyfosfolipidowymi, a ich współwystępowanie w mianach umiarkowanych, lub wysokich z zakrzepicą żylną lub tętniczą, nazywamy zespołem antyfosfolipidowym (antiphospholipid syndrome = APS). Wykrycie tych przeciwciał  w/w mianach, ma zatem istotne znaczenie diagnostyczne i może decydować o sposobie i okresie trwania leczenia przeciwzakrzepowego. Artykuł przedstawia oficjalną informację ze strony Podkomitetu do spraw Antykoagulantu Toczniowego/Przeciwciał Antyfosfolipidowych ISTH (International Society on Thrombosis and Haemostasis Scientific and Standardization Committee – Subcommitte on Lupus Anticoagulant/Antiphospholipid Antibodies) na temat zasad wykrywania obecności tych przeciwciał w mianach umiarkowanych, lub wysokich we krwi u ludzi przy użyciu metod immunoenzymatycznych (ELISA) i ostatnio wprowadzanych, nowych zautomatyzowanych platform diagnostycznych, używających innych metod analitycznych. Tymi metodami wykrywamy przeciwciała antykardiolipinowe, oraz skierowane przeciwko beta2-glikoproteinie I, w klasach IgG i IgM. Podstawowe znaczenie ma tu określenie progów (thresholds), powyżej których uznajemy poziom przeciwciał za umiarkowany, lub wysoki – istotny klinicznie dla chorego. Wykazano, iż poprzednio ustalone progi określania umiarkowanych, lub wysokich poziomów obu typów przeciwciał mają zastosowanie jedynie dla metod laboratoryjnych typu ELISA. Dla zautomatyzowanych platform diagnostycznych, używających innych metod wykrywania przeciwciał antyfosfolipidowych konieczne jest osobne ustalenie takich progów. Należy tu stosować albo seryjne rozcieńczenia standardowych przeciwciał monoklonalnych, albo określać takie wartości poprzez ścisły pomiar zależności (korelacje) wyników konkretnych metod wykrywania z objawami klinicznymi w odpowiednio dużej grupie chorych. Artykuł stanowi więc istotną wskazówkę dla lekarzy i diagnostów laboratoryjnych, zajmujących się rozpoznawaniem i leczeniem osób z zespołem antyfosfolipidowym, jakim sposobem należy wyznaczać półilościowo wiarygodne i klinicznie istotne progi wartości przeciwciał antyfosfolipidowych, które pozwolą na określenie ich miana jako pośrednie, lub wysokie.

Miastenia jest autoimmunologiczna chorobą złącza nerwowo-mięśniowego objawiającą się osłabieniem mięśni. Ze względu na wiek zachorowania, chorobę dzielimy na postać o wczesnym i późnym początku. Wielochorobowość, czyli współistnienie kilku chorób u jednej osoby, jest coraz częstszym problemem dotykającym starszych pacjentów z miastenią. Wielochorobowość może niekorzystnie wpływać na jakość życia, niekiedy w większym stopniu niż objawy miastenii. W naszej pracy, u prawie 95% spośród 327 pacjentów z miastenią w wieku ³ 50 lat, występowały choroby współistniejące. Liczba chorób współistniejących rosła wraz z wiekiem pacjentów. Nie stwierdziliśmy istotnych różnic dotyczących wielochorobowości między postacią o wczesnym i późnym początku. Nasze badania wykazały, że wielochorobowość jest związana głównie z wiekiem, a nie postacią choroby.

W naszej publikacji wykazaliśmy, że leki stosowane w leczeniu nadciśnienia tętniczego (leki odwadniające—furosemid, hydrochlorotiazyd i leki złożone kaptopryl+ diuretyk) wpływają na odpowiedź immunologiczną. Wpływ badanych leków na odpowiedź humoralną było wykonane na modelu zwierzęcym. Wykazaliśmy, że badane leki zwiększają ekspresję markerów powierzchniowych istotnych dla procesu fagocytozy i prezentacji antygenu, wzmagają aktywność prezentującą makrofagów oraz syntezę przeciwciał.  Zmieniają także proporcję cytokin na korzyść cytokin przeciwzapalnych. Nasze wyniki mogą być pomocne w planowaniu zindywidualizowanej terapii farmakologicznej u pacjentów z chorobami o etiologii zapalnej (np. zespół metaboliczny).

Rozumowanie kliniczne to umiejętność strategicznego myślenia, łączenia i interpretacji informacji w celu zapewnienia pacjentom właściwej opieki medycznej. Celem naszego badania było zidentyfikowanie barier stojących za małą popularnością długofalowych programów nauczania rozumowania klinicznego na uczelniach europejskich z punktu widzenia tych, którzy to nauczanie powinni zapewnić. Prowadząc wywiady z respondentami
z kilku krajów europejskich, którzy reprezentowali różne zawody medyczne, zidentyfikowaliśmy bariery, które pogrupowaliśmy w osiem ogólnych tematów: Czas, Kultura, Motywacja, Rozumowanie kliniczne jako koncepcja, Nauczanie, Ocena, Infrastruktura i Inne.  Interpretując uzyskane wyniki, widzimy potrzebę poprawy świadomości wśród nauczycieli-klinicystów istnienia wielu metod i zasobów edukacyjnych nauczania rozumowania klinicznego oraz zapewnienie sprzyjającego środowiska do rozwoju tej kompetencji dydaktycznej.

Nauczanie rozumowania klinicznego jest utrudnione przez brak jasności w kwestii zakresu tematycznego programów kształcenia. Specjaliści europejskiego projektu DID-ACT przeanalizowali wybrane narodowe standardy kształcenia dla zawodów medycznych w poszukiwaniu efektów uczenia się związanych z rozumowaniem klinicznym. W pracy przedstawiono uzgodnione zalecane kategorie tematyczne w nauczaniu tej umiejętności oraz oczekiwane efekty. Często pomijanym aspektem jest definicja efektów kształcenie rozumowania klinicznego w zespołach studentów różnych profesji medycznych oraz potrzeba standaryzacji efektów kształcenia nauczycieli dotyczących metod nauczania i oceny tej umiejętności.

Podczas witrektomii pobierano płatek ILM do hodowli z komórkami Müllera. Komórki  hodowane na płytkach adhezyjnych wykazywały znacznie lepszy wzrost niż na płytkach zawiesinowych, a obecność błony ILM mogła przezwyciężyć hamujący efekt powierzchni nieadhezyjnej. Co więcej, błona ILM była optymalną powierzchnią wzrostu w warunkach normoksji, naśladując mikrośrodowisko po zabiegu operacyjnym oraz w warunkach hipoksji, który jest naturalnym stanem dla komórek Müllera. Wykazaliśmy, że ILM skutecznie stymuluje adhezję, proliferację i przeżycie komórek Müllera w warunkach normoksji, jaka ma miejsce po witrektomii. Wyniki naszych badań zdecydowanie przemawiają za zastosowaniem metody odwróconego płatka ILM w operacjach zamykania otworu w plamce. 

Obecność płytki nazębnej, spowodowanej nieodpowiednią higieną jamy ustnej, wpływa niekorzystnie na uzębienie oraz tkanki miękkie prowadząc do powstawanie zmian patologicznych. Poza zmianami miejscowymi obecność patogenów może mieć także oddziaływanie ogólne, szczególnie u osób ze schorzeniami ogólnymi. Celem projektu była ocena stanu higieny jamy ustnej u pacjentów użytkujących protezy stałe i ruchome, leczonych protetycznie w Poradni Protetyki Stomatologicznej Uniwersyteckiej Kliniki Stomatologicznej w Krakowie oraz określenie zależności demograficznych i danych związanych z wykształceniem osób badanych. Materiał badań stanowiło 120 pacjentów leczonych w Poradni Protetyki Stomatologicznej, ogólnie zdrowych, w wieku od 40 do 57 lat, którzy użytkowali protezy stałe (I grupa) i uzupełnienia ruchome (II grupa). Przeprowadzono podstawowe badanie stomatologiczne oraz badanie higieny jamy ustnej z użyciem kwestionariusza w opracowaniu własnym, z wykorzystaniem wskaźnika płytki nazębnej API oraz PI. W opracowaniu przedstawiono udział procentowy badanych w odniesieniu do płci, miejsca zamieszkania oraz wykształcenia. Średnie wartości PI w grupie I wynosiły 46,73% a w grupie II 50,05%. Średnie wartości API w grupie I wynosiły 65,14%, natomiast w grupie II 68,94%. Pacjenci stosujący protezy wykazywali niedostateczną higienę jamy ustnej, a stan higieny pacjentów nie zależał od rodzaju zastosowanych protez. Grupą najczęściej leczoną protetycznie były kobiety z wykształceniem średnim. Najliczniejszą grupę pacjentów Poradni Protetyki Stomatologicznej stanowiły osoby mieszkające w dużych miastach, co wynika z łatwiejszego dostępu do opieki zdrowotnej.

Kto dziś nie słyszał o druku 3D. A każdy kto próbował swoich sił wie, że często towarzyszy mu warping, czyli skurcz wywołany zmianą temperatury podczas druku, skutkujący zmianami wymiarów wydruku. Jest on także jednym z najczęstszych powodów niepowodzenia wydruku. Celem artykułu było przeanalizowanie jak różne czynniki: wymiary geometryczne wydruku, temperatura dyszy i podstawy czy kolor filamentu, wpływają na odkształcenia termiczne podczas druku filamentem ABS. Aby dokładnie zbadać to zjawisko podczas badań wykorzystano kamerę termowizyjną oraz skander 3D. Na podstawie wyników badań zaproponowano zestaw klarownych wytycznych dotyczących minimalizacji odkształceń.

W publikacji porównano dwa najpopularniejsze narzędzia badawcze służące do oceny jakości przeglądów systematycznych – AMSTAR-2 oraz ROBIS. Narzędzia te obejmują ocenę odpowiednio 16 i 21 indywidualnych elementów. Wykonane analizy umożliwiły stworzenie 11 porównań pomiędzy narzędziami, które wykazały że 70.3% elementów jest porównywalnych i oceniają jednakowe lub podobne aspekty metodologiczne. Pomimo licznych podobieństw oba narzędzia oceniają odrębne istotne aspekty jakości przeglądów systematycznych i nie powinny być używane zamiennie, lecz komplementarnie.