Publikacje

Rok 2022 miesiąc: lipiec

Publikacja zawiera kolejne wyniki badania klinicznego z randomizacją przeprowadzonego w 1 Katedrze Chirurgii UJ Collegium Medicum (Krakow Rectal Cancer Trial), w którym okres obserwacji chorych wynosi 18 lat. Dotychczas wyniki badania opublikowano w czterech czasopismach z listy filadelfijskiej (łączny Impact Factor 16,5). Analizie poddano chorych z rakiem odbytnicy operowanych po uprzedniej radioterapii (dawka 25 Gy). Stwierdzono, że wpływ na rokowanie ma stosunek liczby wyciętych węzłów chłonnych z przerzutami do liczby wszystkich usuniętych węzłów chłonnych. Jeżeli wartość tego parametru jest większa niż 0,41 przeżycie chorych jest krótsze. 

Rak piersi jest obecnie najczęściej występującym nowotworem złośliwym. W związku z tym poszukiwane są nowe metody diagnostyki raka we wczesnym stadium zaawansowania, czyli u pacjentek bezobjawowych. ABUS czyli automatyczne badanie ultrasonograficzne piersi jest jedną z najnowszych metod, która ciągle się rozwija. W naszej publikacji omówiliśmy aspekty techniczne i możliwości diagnostyczne tej metody w porównaniu z innymi, dostępnymi metodami diagnostyki.

Hipnoza kliniczna polega na silnym skupieniu uwagi na sugestiach, które umożliwiają zmianę odczuwania i złagodzenie przykrych dolegliwości. Jest to metoda bezpieczna, stosowana także w psychoterapii. Prawdopodobnie osoby bardziej podatne na hipnozę silniej odpowiadają na sugestie, czyli mogą uzyskać lepsze efekty. Okazuje się, że pacjenci z zaburzeniami osobowości są w mniejszym stopniu podatni niż osoby zdrowe. W dodatku nieprawidłowe cechy osobowości, takie jak nieufność, podejrzliwość, wrogość czy trudności w budowaniu relacji z ludźmi są związane z jeszcze niższym poziomem podatności na hipnozę.

Szpitalna ocena technologii medycznych (HB-HTA) racjonalizuje proces podejmowania decyzji menadżerskich w zakresie wdrażania innowacyjnych technologii medycznych w jednostce szpitalnej.  Celem przeprowadzonego na potrzeby publikacji naukowej „The Need to Implement Health Technology Assessment in Polish Hospitals—A Survey of 50 Hospital Managers” autorstwa Farkowski, Michał M., Krzysztof Lach, Malwina Pietrzyk, Ewelina Baryla-Zapala, Małgorzata Gałązka-Sobotka, Iwona Kowalska-Bobko, Cezary Kępka, Tomasz Hryniewiecki, opublikowanej w International Journal of Environmental Research and Public Health 19, no. 14: 8855, była ocena zapotrzebowania na HTA w polskich szpitalach, w tym postrzeganych korzyści i wyzwań związanych z przyjęciem HB-HTA w Polsce, oczekiwanego zapotrzebowania na szkolenia w zakresie HB-HTA oraz postrzegania bodźców sprzyjających przyjęciu HB-HTA. Nasze badanie wykazało, że polscy menedżerowie potrzebują HB-HTA w swoich szpitalach, aby podejmować świadome decyzje dotyczące przyjęcia skutecznych, niedrogich i bezpiecznych technologii medycznych. Istnieje kilka lokalnych i systemowych warunków wstępnych oraz bodźców do skutecznego wdrożenia HB-HTA w polskich szpitalach, tj. zapewnienie dostępności kompetentnego personelu oraz unikanie ryzyka nadmiernej biurokracji związanej z procesem HB-HTA. Ponadto, bezpłatny dostęp do szkoleń lub zewnętrznych ekspertyz oraz włączenie mechanizmów zwiększających refundacje świadczeń w ramach finansowania publicznego były postrzegane jako kluczowe bodźce finansowe sprzyjające przyjęciu HB-HTA przez szpitale.  

Toczeń rumieniowaty układowy (systemic lupus erythematosus, SLE) jest ogólnoustrojową chorobą zapalną o wysokim ryzyku zatorowo-zakrzepowym, w której dochodzi do szybkiego rozwoju zmian miażdżycowych w tętnicach. Pomiar szybkości fali tętna (pulse wave velocity – PWV) w tętnicach jest nieinwazyjną metodą oceny sztywności tętnic, która wzrasta w miażdżycy. Celem pracy było zbadanie zależności PWV u chorych z SLE od stopnia rozwoju zmian miażdżycowych i poziomu wskaźników świadczących o gotowości zakrzepowo-zatorowej. Wykazaliśmy, że PWV jest zależne od ilości zmian miażdżycowych stwierdzonych w tętnicach wieńcowych za pomocą tomografii komputerowej (calcium score). Sztywność tętnic jest też znamiennie wyższa u chorych z uszkodzeniem śródbłonka naczyniowego i wysoką gotowością zakrzepowo-zatorową, co sugeruje ich rolę we wczesnych stadiach patologii naczyniowej w SLE.

Transportery glicynowe (GlyT-1 i GlyT-2) odgrywają istotną rolę w układach glicynergicznym i glutaminianergicznym, a hamowanie funkcji tych białek ma potencjalne znaczenie dla terapii bólu (GlyT-2) i schizofrenii (GlyT-1). Poszukiwania nowych selektywnych inhibitorów poszczególnych typów transporterów utrudnia ograniczona wiedza na temat ich budowy przestrzennej. W ramach opisanych badań stworzono pulę modeli homologicznych transporterów GlyT-1 i GlyT-2 w różnych stanach konformacyjnych w celu szerszego zbadania ich miejsc wiążących. Tryb wiązania znanych inhibitorów określono za pomocą badań dokowania molekularnego, symulacji dynamiki molekularnej i obliczeń energii swobodnej MM-GBSA. Uzyskane wyniki pozwoliły na zidentyfikowanie elementów strukturalnych transporterów odpowiedzialnych za selektywne wiązanie ligandów, co jest przydatne w racjonalnym projektowaniu nowych inhibitorów o określonych właściwościach i pożądanej selektywności.

Zdrowie osób starszych nabiera z każdym rokiem większego znaczenia, jako że stanowią oni coraz większą część naszych społeczeństw. Działania podejmowane w celu zapewnienia jak najlepszego stanu zdrowia muszą być oparte na solidnych podstawach, w związku z tym zdrowie osób starszych powinno być na bieżąco mierzone i monitorowane, przy użyciu rzetelnych, dobrze skonstruowanych miar. Jednym ze sposobów pozwalających wyciągać wnioski dotyczące stanu zdrowia są badania porównujące zdrowie populacji na przykład pomiędzy różnymi krajami. Celem badania było sprawdzenie, czy przeprowadzając takie porównania dla całej populacji można sformułować właściwe wnioski dotyczące populacji osób starszych. Na podstawie analiz stwierdzono, że wyniki porównań międzynarodowych powinny być prezentowane nie tylko dla populacji jako całości, ale również oddzielnie dla grupy osób starszych. Ponadto potrzebne jest prowadzenie dalszych badań nad specjalnymi sposobami pomiaru stanu zdrowia przeznaczonymi dla starszych osób, jako że są oni szczególną grupą społeczną, o specyficznych wymaganiach zdrowotnych.

Eksperymentalne autoimmunologiczne zapalenie mózgu i rdzenia (EAE) to mysi model stwardnienia rozsianego (MS). Chorobie może towarzyszyć autoimmunologiczne zapalenie wątroby. Przeprowadzono badania nanomechaniczne, bioreologiczne i histologiczne w celu analizy zmian w tkance wątroby myszy EAE oraz wpływu natalizumabu, przeciwciała monoklonalnego przeciwko integrynie α4 ( VLA-4) cząsteczki adhezyjnej komórek, stosowanej w terapii MS. Próbki wątroby wykazywały zmiany zapalne objawiające się infiltracją leukocytów i podwyższonym poziomem prozapalnej cytokiny IL-1β oraz zmianami sztywności i lepkosprężystości wątroby.

Witamina E to grupa znanych przeciwutleniaczy rozpuszczalnych w tłuszczach, w skład których wchodzą tokoferole o nasyconym łańcuchu bocznym i tokotrienole posiadające w łańcuchu bocznym wiązania podwójne.

Celem niniejszej pracy było badanie zdolności homologów witaminy E do hamowania rodnikowej peroksydacji lipidów oraz do ochrony przed oksydacyjnym uszkodzeniem zróżnicowanej neuronowo linii komórkowej ludzkiej neuroblastomy SH-SY5Y.

Najbardziej zaskakującym odkryciem okazała się najsłabsza w porównaniu z innymi tokochromanolami zdolność α-tokofreolu i α-tokotrienolu do hamowania peroksydacji roślinnych glikolipidów w układzie liposomalnym. Należy podkreślić, że obserwowane efekty przeciwutleniające silnie zależą od dobranego układu modelowego. Tokotrienole efektywniej niż tokoferole chroniły komórki SH-SY5Y przed oksydacyjnym uszkodzeniem wywołanym nadtlenkiem wodoru. Uzyskane wyniki jasno wskazują, że zróżnicowana aktywność biologiczna homologów witaminy E jest odzwierciedleniem różnej struktury chemicznej oraz sugerują, iż niektóre tokochromanole mogą znaleźć zastosowanie w leczeniu chorób neurodegeneracyjnych.

Stany patologiczne dotyczące mięśni szkieletowych, zwane potocznie miopatiami, stanowią szerokie spektrum zmian klinicznych i patologicznych. Niektóre z nich, jak np. dystrofie mięśniowe, mają podłoże genetyczne. Niniejsze badania koncentrują się na wstępnej analizie różnic, jakie mogą występować między mięśniem chorobowo zmienionym oraz uznanym za „grupę odniesienia”. W tym celu przebadano 13 próbek biopsji ludzkich tkanek mięśniowych: 3 zdiagnozowane jako dystrofie, 6 jako miopatie („niedystroficzne”) i 4 uznane za grupę referencyjną. Z materiału biopsyjnego wyodrębniono łącznie 135 włókien mięśniowych, które poddano badaniu metodą fluorescencji rentgenowskiej z wykorzystaniem promieniowania synchrotronowego (SR-XRF). Włókna mięśniowe analizowano pod kątem składu takich pierwiastków jak Br, Ca, Cl, Cr, Cu, Fe, K, Mn, P, S i Zn. Przeprowadzone testy statystyczne wskazują, że wszystkie trzy grupy (dystrofie-D; miopatie-M; referencje-R) wykazują statystycznie istotne różnice w składzie pierwiastkowym, a największy wpływ, zgodnie z wieloczynnikową analizą dyskryminacyjną (MDA), mają takie pierwiastki jak Ca, Cu, K, Cl i S. Wyniki naszych badań mogą w przyszłości być wykorzystane we wspomaganiu diagnostyki miopatii.

Obecność przerostu lewej komory (LVH) wiąże się z częstszym występowaniem niekorzystnych zdarzeń sercowo-naczyniowych. Celem badania była ocena znaczenia różnych podejść diagnostycznych w badaniu przesiewowym w kierunku LVH. Do badania włączono pacjentów u których wykonano rezonans magnetyczny serca (CMR) i którzy mieli wykonane badanie radiograficzne klatki piersiowej w dostępnej dokumentacji medycznej. W badaniu radiograficznym klatki piersiowej oceniono współczynnik sercowo-piersiowy (CTR) i największy poprzeczny wymiar serca (TCD). Ponadto analizowano wybrane dane kliniczne i wybrane dane elektrokardiograficzne (ECG)-LVH, w tym kryterium LVH Peguero-Lo Presti. Analiza statystyczna wykazała, że ​​zarówno CTR, jak również TCD były predyktorami występowania CMR-LVH.  Najwyższą czułość w badaniu przesiewowym w kierunku LVH zaobserwowano, gdy połączono wybrane dane kliniczne: obecność niewydolności serca (C), wiek ≥40 lat (A), którym przypisano po 1 punkcie, ze zwiększonym wymiarem TCD (R) i dodatnim kryterium Peguero-Lo Presti (E), gdzie każdemu z tych kryteriów przypisano po 2 punkty (skala CAR₂E₂) i uzyskano ≥3 punkty. Skala CAR₂E₂ może poprawić przewidywanie LVH w porównaniu z innymi metodami. Dlatego może być przydatna w badaniach przesiewowych w kierunku LVH w codziennej praktyce klinicznej u pacjentów z rozpoznanymi chorobami sercowo-naczyniowymi.

4 typy podatności na (dez)informację

W badaniu wyróżniliśmy cztery typy ludzi podatnych na (dez)informację. 1. Konsumenci dawali wiarę i zgłaszali chęć dzielenia się w sieci wszelkim informacjom: prawdziwym i fałszywym. 2. Wątpiący nie dawali wiary żadnym informacjom, niezależnie od ich prawdziwości. 3. Wiedzący, potrafili odróżnić prawdziwą informację od fałszywej. 4. Naiwniacy dawali wiarę i chcieli się dzielić fałszywymi informacjami.
Wykazaliśmy, że typy te różnią się między sobą wrażliwością na nagrody i kary, tendencyjnością oceny poznawczej, ekstrawertycznością, sumiennością, ugodowością, stabilnością emocjonalną, narcyzmem, lękliwością i optymizmem. Wyniki stanowią podstawę nowego, holistycznego podejścia do rozumienia podatności na (dez)informację.

To prospektywne badanie miało na celu ocenę zależności pomiędzy właściwościami diagnostycznymi hybrydowej tomografii emisyjnej pojedynczych fotonów z radioznakowanymi leukocytami (99mTc-HMPAO-SPECT/CT) i stosowaniem terapii przeciwdrobnoustrojowej u pacjentów z infekcyjnym zapaleniem wsierdzia. Przeprowadzona analiza wykazała, że antybiotykoterapia wpływa na właściwości diagnostyczne 99mTc-HMPAO-SPECT/CT, zwiększając ryzyko wyniku fałszywie ujemnego, szczególnie w przypadku terapii dożylnej, skojarzonej lub empirycznej.