Publikacje

Rok 2023 miesiąc: grudzień

Endogenna produkcja tlenku azotu (NO) odgrywa istotną rolę w utrzymaniu integralności bariery śluzówkowej w przewodzie pokarmowym, natomiast stres oksydacyjny, związany z nadmierną produkcją wolnych rodników tlenowych w przebiegu procesu zapalnego uszkadza tą barierę. Celem naszych badań było stwierdzenie roli NO i stresu oksydacyjnego w uszkodzeniu jelita grubego i ich interakcji z prostaglandynami. Rola prostaglandyn nie jest jednoznaczna, z jednej strony są mediatorami stanu zapalnego, a z drugiej ważnym czynnikiem utrzymującym fizjologiczne funkcjonowanie bariery śluzówkowej. W związku z tym pojawia się pytanie czy można w sposób selektywny oddziaływać na ich produkcję, blokując tylko negatywne skutki ich działania bez efektów ubocznych? Jak blokada enzymów związanych z syntezą prostaglandyn wpływa na rodnikogenezę i produkcję NO? Czy jest to korzystne w przypadku uszkodzenia dolnego odcinka przewodu pokarmowego.  Czy resweratrol, który zdobył sławę jako dobroczynny antyoksydant pochodzący z winogron, będzie korzystnie działał w tym układzie? Próbę odpowiedzi na te pytania stanowią nasze badania. Wyniki wskazują, że nie ma prostych odpowiedzi, a mechanizmy interakcji wspomnianych czynników są dość złożone. Być może dlatego trudno znaleźć w pełni skuteczne i zadowalające metody leczenia zapalnych chorób jelita grubego.

W badaniu tym sprawdzano, czy narażenie na zanieczyszczenia powietrza wiąże się z przyspieszonym starzeniem ocenianym za pomocą analizy peptydów wydalanych z moczem. Obliczono wskaźnik UPP-age-R, który obrazuje przyspieszone starzenie niezależnie od wieku kalendarzowego. Wśród 660 uczestników badania wyższa ekspozycja na zanieczyszczenia powietrza: PM10, PM2.5 oraz NO2 była związana z wyższymi poziomami wskaźnika UPP-age-R. Wyższe poziomy desfosfo-niekarboksylowanego białka macierzy Gla w osoczu (dpucMGP), oznaczające gorszy poziom zaopatrzenia w witaminę K, zwiększały zależność UPP-age-R od substancji zanieczyszczających powietrze. Oznacza to, że witamina K może stanowić czynnik chroniący przed efektami zanieczyszczenia środowiska.

Celem ankiety przeprowadzonej w 2022 r. była ocena wiedzy pacjentek na temat wirusa brodawczaka ludzkiego oraz postaw wobec szczepień przeciwko HPV. Większość kobiet wykazała prawidłową wiedzę i była pozytywnie nastawiona do szczepienia. Wyższy poziom wykształcenia wiązał się z większą świadomością i chęcią zaszczepienia dzieci. Nieliczne pacjentki wiedziały o współfinansowaniu szczepionki dwuwalentnej. Z badania wynika, że dotychczasowe kampanie promujące szczepienia były niewystarczające, co podkreśla potrzebę podjęcia działań naprawczych w celu zwiększenia świadomości i poprawy wskaźników szczepień.

Celem tego nowatorskiego badania z randomizacją było zweryfikowanie hipotezy, że zastosowanie trybu NerveTrend™ (grupa badana, n=132 pacjentów) przerywanego neuromonitoringu (i-IONM) w chirurgii tarczycy może zminimalizować ryzyko uszkodzeniu nerwu krtaniowego wstecznego (NKW) w porównaniu do operacji z i-IONM ale bez trybu NerveTrend™ (grupa kontrolna, n=132 pacjentów). W grupie NerveTrend™ zastosowano powtarzane stymulacje nerwu błędnego do określenia trendu zmian amplitudy i latencji EMG z mięśni głosowych w porównaniu do  wartości początkowych. Uszkodzenie NKW stwierdzono w 1. dniu pooperacyjnym w 5/264 (1,89%) nerwów zagrożonych (NAR) w porównaniu z 12/258 (4,65%) NAR, natomiast etapową tyreoidektomię zastosowano u 0/132 (0,00%) w porównaniu do 6/132 (4,54%) pacjentów (odpowiednio p=0,067 i p=0,029). Zatem, zastosowanie trybu NerveTrend™ minimalizowało ryzyko uszkodzenia NKW w trakcie operacji tarczycy i praktycznie eliminowało konieczność zastosowania strategii etapowej resekcji tarczycy.

Zakrzepica zatok żylnych mózgu jest rzadką chorobą układu nerwowego, która może mieć groźne konsekwencje, w tym zgon. Występuje często w zakażeniach, po urazie, w czasie ciąży, przy stosowaniu antykoncepcji hormonalnej, ale jej pochodzenie pozostaje nieustalone w 15% przypadków. W grupie chorych po przebytej takiej zakrzepicy wykazaliśmy, że podwyższona aktywność czynnika VIII krzepnięcia wiąże się z częstszym występowaniem choroby oraz obniża szanse na całkowite rozpuszczenie skrzepu w zatokach. Ponadto, jako pierwsi wykazaliśmy, że wysoka aktywność czynnika XI krzepnięcia wiąże się ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia nawrotu choroby.

Nasze badanie sugeruje, że badanie aktywności czynnika XI po zakrzepicy żył mózgowia może zidentyfikować osoby o podwyższonym ryzyku nawrotu, które potencjalnie mogą odnieść korzyść z dłuższego leczenia przeciwkrzepliwego lub leczenia nowymi antagonistami czynnika XI.

Doniesienia naukowe sugerują się, że endogenny H₂S może przyczyniać się do rozwoju raka piersi. Zdolność komórek do wytwarzania H₂S, aktywność i ekspresję enzymów (beta-syntaza cystationiny; CBS, γ-liaza cystationazy; CGL, siarkotransferaza 3-merkaptopirogronianowa; MPST i siarkotransferaza tiosiarczanowa; TST) badano w ludzkim modelu in vitro: nienowotworowej linii komórek piersi (MCF-12A) i gruczolakoraku piersi (MCF-7). W MCF-12A wykazano zwiększoną zdolność komórek do wytwarzania H₂S w porównaniu do MCF-7, w której  potwierdzono ekspresje CBS. Wyniki sugerują ważną funkcję CBS w metabolizmie H₂S w gruczolakoraku piersi. Odkrycie opisanych zmian metabolicznych stwarza nowe możliwości kliniczne polegające na poszukiwaniu nowych leków wpływających na badane parametry.

Statyny wykazują efekt plejotropowy, w tym działanie przeciwzakrzepowe, które w dużej mierze jest niezależne od działania obniżającego poziom cholesterolu. Dotychczas nie analizowano wpływu krótkotrwałego stosowania statyn na poziomy czynników krzepnięcia u pacjentów z żylną chorobą zatorowo-zakrzepową (ang. venous thromboembolism, VTE).
W niniejszej pracy badano czy trzy 40 mg dawki atorwastatyny zmniejszają aktywność czynników krzepnięcia VII, VIII, IX i XI oraz zmieniają właściwości skrzepu fibrynowego u pacjentów z VTE i osób zdrowych.
Po raz pierwszy w literaturze wykazano, że trzydniowe stosowanie atorwastatyny przyczynia się do zmniejszenia aktywności czynników krzepnięcia VII i XI, co wiąże się z korzystną modyfikacją właściwości skrzepu fibrynowego.

Badanie było elementem projektu kierowanego przez prof. Mariusza Duplagę „Kompetencje zdrowotne a odporność na zdrowotny denializm i dezinformację” (Instytut Zdrowia Publicznego (uj.edu.pl) miało na celu poznanie postaw negacjonistycznych względem COVID-19. Okazało się, że wpływ na nie miał panujący w mediach szum informacyjny, sposób komunikowania polityków, indywidualizm oraz… poczucie obywatelskiego obowiązku.

W badaniu wykazano, iż wymiar lewego przedsionka powyżej mediany (≥43 mm) oraz objętość lewego przedsionka powyżej mediany 80 ml wiązały się z istotnie wyższym ryzykiem zgonu [odpowiednio: HR 1.79 (CL 1.06-3.03); HR 2.44 (CI 1.12-5.33)]. Obecność migotania przedsionków [HR 1.69 (CI 1.02-2.86)], niższa frakcja wyrzutowa lewej komory [HR 1.23 (CI 1.04-1.45)], wyższa klasa NYHA [HR 4.15 (CI 1.40-13.20)] i niewydolność nerek [HR 2.10 (CI 1.31-3.56)] były niezależnymi czynnikami ryzyka zgonu u tych chorych.

Jedną z najbardziej istotnych i patogennych grup wśród prątków atypowych, szybko rosnących  jest kompleks Mycobacterium abscessus (MABC), który obejmuje trzy podgatunki: M. abscessus subs. abscessus, M. abscessus subs. bolletii i M. abscessus subs. massiliense. Prątki kompleksu MABC stanowiły 5,4% (12/223) przypadków wśród innych niegruźliczych mykobakterii izolowanych od pacjentów w regionie Małopolski, w latach 2018-21. Analiza molekularna mechanizmów oporności wykazała, że 66,67% badanych szczepów była oporna na makrolidy. Ponadto, większość izolowanych szczepów wykazywała oporność na inne grupy leków m.in. ciprofloksacynę, doksycyklinę. Wysoka oporność M. abscessus na leki stosowane w terapii empirycznej determinuje pilną potrzebę stosowania leczenia opartego o wynik lekowrażliwości.
Molekularne określenie mechanizmów oporności na aminoglikozydy i makrolidy umożliwia szybkie i dokładne wdrożenie ukierunkowanego leczenia.