Publikacje

Rok 2025 miesiąc: sierpień

Badanie objęło pacjentów z niewydolnością serca i ciężką niedomykalnością mitralną, u których wykonano zabieg TEER. Oceniliśmy związek między funkcją lewego przedsionka (LP), ocenianą przez echokardiograficzną funkcję oceny odkształcenia LP, a właściwościami skrzepów fibrynowych. Wykazaliśmy, że niektóe wartości odkształcenia LP wiązały się z powstawaniem gęstszych i trudniej rozpuszczalnych skrzepów, co może zwiększać ryzyko powikłań zakrzepowych. Ocena odkształcenia LP może być prostym i nieinwazyjnym markerem ryzyka, przydatnym w ocenie ryzyka zakrzepowego w tej grupie chorych.

Naukowcy z UJ opracowali nowatorską metodę leczenia blizn przy użyciu egzosomów pochodzących z komórek macierzystych róży damasceńskiej. W badaniu wzięło udział czterech pacjentów z bliznami po oparzeniu, urazie i powikłaniach po zabiegu laserowym. U wszystkich uzyskano znaczną poprawę – blizny stawały się mniej widoczne, spłaszczone i lepiej wtopione w skórę. Egzosomy roślinne są bezpieczne, łatwo dostępne i tańsze od ludzkich, co otwiera drogę do standardowego ich stosowania w terapii blizn.

Badanie oceniało nasilenie zaburzeń dysocjacyjnych u 63 pacjentów ze schizofrenią oraz ich związek z objawami choroby i traumą. U 41,3% stwierdzono wysokie nasilenie dysocjacji, które istotnie wiązało się z objawami pozytywnymi, lękiem, depresją, traumą, hospitalizacjami i niską uważnością. Fragmentaryzacja silnie korelowała z odłączeniem. Dysocjacja mediowała wpływ traumy na objawy psychotyczne. Wnioski: konieczność uwzględniania traumy i treningu uważności w terapii schizofrenii.

Upośledzone funkcjonowanie śródbłonka u pacjentów z zaburzeniami psychotycznymi może przyczyniać się do zwiększonej śmiertelności z powodu chorób sercowo-naczyniowych, ale mechanizmy tego zjawiska pozostają niejasne. Z przyjemnością dzielimy się naszym nowo opublikowanym badaniem, które pokazuje, że młodzi pacjenci z pierwszym epizodem psychozy (FEP) wykazują obniżoną biodostępność tlenku azotu (NO) w układzie krążenia– przy braku odpowiedzi ze strony typowych biomarkerów prozakrzepowych i prozapalnych mierzonych w osoczu, ale z istotnymi zaburzeniami funkcji mikrokrążenia w skórze. Otrzymane wyniki sugerują istnienie odrębnego fenotypu dysfunkcji śródbłonka u osób z FEP i dostarczają nowych informacji na temat wczesnych efektów rozwoju psychozy w mikrokrążeniu skórnym, które mogą mieć znaczenie diagnostyczne.

Czerniak to jeden z najbardziej agresywnych nowotworów skóry. W badaniu wykazano, że inhibitory mTOR trzeciej generacji, zwłaszcza w połączeniu z blokadą MEK, znacząco zmniejszają inwazyjność komórek, hamują metaloproteinazy i wywołują głębokie zmiany morfologiczne. Komórki stają się mniejsze, mniej nieregularne i tracą zdolność penetracji tkanek. Morfologia może być nowym markerem skuteczności terapii i narzędziem personalizacji leczenia.

Czy wygląd twarzy zdradza stan naszego zdrowia? Przegląd 21 badań nad symetrią, przeciętnością rysów i kobiecością/męskością twarzy pokazuje, że powiązania cech twarzy z kondycją fizyczną i psychiczną są niejednoznaczne. Choć analizowano m.in. metabolizm, odporność, stres oksydacyjny czy płodność, brak jest jasnej odpowiedzi, czy twarz może być markerem zdrowia. Wniosek: na oko nie da się łatwo i poprawnie odczytać stanu zdrowia.

Działająca przy Europejskim Towarzystwie Opieki Paliatywnej grupa naukowców zajmujących się opieką paliatywną nad osobami starszymi (Reference Group on Ageing and Palliative Care) przygotowała Białą Księgę zawierającą rekomendacje w zakresie holistycznej opieki nad osobami z zespołem kruchości i ich opiekunami rodzinnymi. W badaniu metodą Delphi uczestniczyło 63 ekspertów i 19 przedstawicieli środowiska osób starszych z 28 krajów Europy, Ameryki Północnej Azji i Australii. Analiza ich stanowisk doprowadziła do sformułowania 34 zaleceń integrujących dziedziny geriatrii, rehabilitacji i opieki paliatywnej na rzecz poprawy jakości opieki w odpowiedzi na wielowymiarowe i zróżnicowane potrzeby kruchych osób starszych oraz ich rodzin.

Celem niniejszego badania była ocena związku między wypaleniem zawodowym i zmęczeniem a zatrudnieniem pielęgniarek i pielęgniarzy w różnych miejscach pracy. Grupę badawczą stanowiło 234 aktywnych zawodowo pielęgniarzy i pielęgniarzy. Badanie przeprowadzono z wykorzystaniem ankiety internetowej składającej się z 2 części: kwestionariusza Maslach Burnout Inventory (MBI) oraz autentycznego kwestionariusza. Ponad połowa pielęgniarek (54,70%) pracowała na dodatkowym miejscu pracy. Spośród tych, którzy podjęli dodatkową pracę, aż 87,50% (112 osób) zgłosiło uczucie zmęczenia w ciągu ostatnich 6 miesięcy, a 50% (64 osoby) w tej grupie zauważyło negatywny wpływ dodatkowej pracy na swoje zdrowie psychiczne. Analiza wykazała również statystycznie istotny związek (p = 0,038) między zatrudnieniem na dodatkowym miejscu pracy a występowaniem bólów głowy u pracowników.

Subtyp A6 wirusa HIV-1, dotąd rzadko spotykany w Polsce, w ostatnich latach pojawia się coraz częściej. Aby ocenić wpływ migracji osób z Ukrainy na rozwój epidemii tego wariantu w Polsce, przeanalizowano 13 696 sekwencji genu pol, w tym 1 889 z Polski, wykorzystując zaawansowane analizy filogenetyczne i modelowanie rozprzestrzeniania wirusa. Wyniki pokazały, że 30% zakażeń A6 w Polsce dotyczy osób z Ukrainy, co najmniej 334 osobne źródła zakażeń subtypem A6 pochodziły z tego kraju. U migrantów dominowały pojedyncze przypadki lub małe powiązania, natomiast w populacji krajowej duże klastry, głównie wśród populacji MSM. Wskazuje to na istnienie dwóch odmiennych dynamik transmisji subtypu A6 HIV-1 i podkreśla potrzebę łączenia działań profilaktycznych skierowanych do MSM z programami zapewniającymi szybkie objęcie migrantów diagnostyką i leczeniem.

W badaniach wykazano, że podłoże i metoda ekstrakcji istotnie wpływają na profil bioaktywny owocników gatunku Hericium erinaceus (soplówka jeżowata). Podwójna ekstrakcja (umiarkowane stężenie etanolu) była najskuteczniejsza dla izolacji ergotioneiny, lowastatyny, L-fenyloalaniny i ergosterolu, przy czym aktywność antyoksydacyjna była niezależna od stężenia użytego rozpuszczalnika. Owocniki otrzymywane na podłożu zwierającym trociny bukowe zawierały więcej organicznych substancji bioaktywnych, natomiast podłoże konopne sprzyjało akumulacji Zn, Fe i Cu, potwierdzając potencjał związany z wykorzystaniem produktów ubocznych przemysłu roślinnego.

Badania nad atrakcyjnością sugerują, że preferencje kobiet mogą zmieniać się w cyklu, szczególnie w okresie owulacji. Sprawdziliśmy, czy dotyczy to także zarostu. Poprosiliśmy 65 uczestniczek by oceniło twarze z brodą i ogolone w różnych fazach cyklu, równocześnie mierząc u nich poziom testosteronu . Wynik? Niezależnie od momentu cyklu kobiety wolały twarze z zarostem a efekt hormonalny był słaby. Badana preferencja wydaje się więc być stała w czasie.

Trzeci raport badania MaCriCare przedstawia wyniki dotyczące doświadczeń kobiet w ciąży i po porodzie wymagających leczenia w OIT. W większości placówek zapewniano wsparcie laktacyjne (82,2%) oraz fizyczny kontakt matki z dzieckiem (64,9%). Niestety, tylko jedna trzecia ośrodków oferowała rutynowe badania przesiewowe w kierunku urazu psychicznego (30,6%) oraz opiekę po wypisie (33,1%). Wsparcie psychologiczne dla personelu medycznego po niepomyślnych zdarzeniach okołoporodowych było dostępne w 61,7% przypadków. Wyniki wskazują na potrzebę ujednolicenia standardów opieki oraz dalszych badań nad skutecznością kompleksowych interwencji wspierających zarówno pacjentki, jak i personel.

W randomizowanym badaniu przeprowadzonym w ośrodku krakowskim z udziałem 264 pacjentów porównano dwie metody neuromonitoringu w chirurgii tarczycy: NerveTrend™ (częsta stymulacja na żądanie chirurga) i NerveAssure™ (stymulacja ciągła). Wykazano, że częstość uszkodzenia przejściowego nerwu krtaniowego wstecznego (RLN) była podobna w obu grupach (1,14% vs. 0,38%; p=0,64) oraz że u żadnego pacjenta nie stwierdzono uszkodzenia utrwalonego RLN. Obie metody były także skuteczne w prewencji operacji etapowej tarczycy. NerveTrend™ nie był gorszy od NerveAssure™ pod względem bezpieczeństwa i skuteczności. Wyniki badania mogą przyczynić się do dalszej popularyzacji różnych technik neuromonitoringu w chirurgii tarczycy.